Prawdziwą perłę architektury gotyckiej odnaleźć można w Raciborzu. Kaplicę Zamkową pod wezwaniem św. Tomasza Kantauryjskiego nazywa się także śląską Saint – Chapelle, w nawiązaniu do słynnej paryskiej kaplicy koronacyjnej. Kaplica powstała pod koniec XIII wieku, prawdopodobnie zbudowano ją na miejscu romańskiej rotundy. Początki jej historii nie są zbyt szczęśliwe, budowla była kilkakrotnie niszczona przez pożary, ale była też pierwszą wolnostojącą kaplicą w historii polskiej architektury sakralnej. Zbudowana jest na planie prostokąta, orientowana na wschód, zbudowana z cegły i ciosanych kamieni. Podobnie jak jej paryski wzór, jest to kaplica salowa, trójprzęsłowa, z gotyckim sklepieniem krzyżowo-żebrowym. Posiada charakterystyczne dla okresu gotyku detale: ostrołukowe okna oraz maswerk w stylu rybiego oka. Wkrótce do kaplicy dobudowano kolegiatę – kapitułę, ale w XV wieku przeniesiono ją do kościoła farnego. Z raciborską kaplicą wiąże się kilka zagadek – podejrzewa się, że spoczywały tu relikwie św. Tomasza Becketa oraz św. Stanisława ze Szczepanowa. Relikwii nigdy nie odnaleziono, a jeśli takowe się tu znajdowały, to prawdopodobnie zostały strawione przez wielki pożar z 1519 roku. W 1988 roku w wieży kaplicy odnaleziono, natomiast, niezwykle cenny zabytek, mapę Schneidera. Mapa przedstawia miejską zabudowę z ok. 1850 roku, a znajduje się na niej rysunek tunelu pod Odrą. Ciekawe historie związane z kaplicą są jedynie dodatkiem do pięknej i subtelnej architektury, jaka charakteryzuje raciborską Kaplicę Zamkową.
Kaplica Zamkowa w Raciborzu
